شناسایی ویروس های مهم بذربرد مزارع باقلای استان خوزستان

باقلا (vicia faba l.) یکی از حبوبات مهم در بسیاری از کشورها به شمار می رود و به‎عنوان منبع پروتئینی برای تغذیه انسان، دام و طیور و نیز در تثبیت نیتروژن از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است. عارضه ای مشکوک به بیماری ویروسی با علائم موزائیک، پیچیدگی و بدشکلی برگ و ساقه سال‎های متمادی در مزارع باقلای استان خوزستان مشاهده‎ شد. نتایج بررسی بذربرد بودن عارضه نشان ‎داد که عامل/عوامل عارضه یاد شده بذربرد می باشد. از این‎رو هدف از انجام این پژوهش شناسایی ویروس(های) مهم بذربرد مزارع باقلای استان خوزستان می باشد. به این منظور پس از نمونه‎برداری، عصاره گیاهان دارای علائم مشکوک به بیماری ویروسی به 22 گونه گیاه آزمون به‎روش مکانیکی مایه‎زنی‎شد، سپس نمونه‎ها با استفاده از آزمون سرولوژیکی الایزا و کاربرد 15 آنتی‎بادی علیه ویروس‎های بذربرد باقلا ارزیابی‎ شدند و درنتیجه آلودگی آن‎ها به ویروس موزائیک معمولی لوبیا (bean common mosaic virus, bcmv)، ویروس نکروز موزائیک معمولی لوبیا (bean common mosaic necrosis virus, bcmnv) و ویروس موزائیک خیار (cucumber mosaic virus, cmv) محرز‎شد. نتایج سرولوژی پس از استخراج آران‎ای کل و انجام واکنش آرتی_ پی‎سی‎آر با استفاده از آغازگرهای اختصاصی جنس پوتی‎ویروس (nib2f/nib3r) و ویروس موزائیک خیار (cmvf/cmvr) تایید و قطعه‎های مورد انتظار به‎ترتیب به‎اندازه‎های 350 و 520 جفت‎باز تکثیر شد. نتایج این پژوهش نشان‎داد مزارع باقلای استان خوزستان دست‎کم به سه ویروس بذربرد شامل cmv، bcmv و bcmnv آلوده بودند. این اولین گزارش از وقوع آلودگی باقلا به bcmv و bcmnv در ایران می باشد.